klipsowanie

Klipsowanie (ang. clipping) to zjawisko zniekształcenia sygnału, polegające na obcinaniu jego szczytów, gdy amplituda przekracza maksymalny dopuszczalny poziom. W wyniku ograniczenia najwyższych wartości fal, górne wierzchołki stają się płaskie, co powoduje charakterystyczny, nieraz ostrzejszy dźwięk lub utratę detali w obrazie. Zjawisko występuje zarówno w układach analogowych (saturacja wzmacniacza przy maksymalnym napięciu wyjściowym), jak i cyfrowych (próbki wolne od zakresu przetwarzane są do wartości maksymalnej).

Podstawowe typy klipsowania to klipsowanie twarde i miękkie. Klipsowanie twarde prowadzi do gwałtownego odcięcia szczytów i dużej ilości wysokich harmonicznych, co efektuje agresywnym, „ostrym” brzmieniem. Klipsowanie miękkie (soft clipping) zaokrągla szczyty poprzez nieliniową charakterystykę, co zwykle brzmi łagodniej i „muzyczniej”. W praktyce muzycznej, zwłaszcza w pedalach gitarowych, stosuje się soft clipping jako celowy efekt zniekształceń.

W kontekście obrazu klipsowanie oznacza saturację pikseli do wartości maksymalnych lub minimów, co powoduje utratę szczegółów w jasnych i/lub ciemnych partiach oraz ograniczenie zakresu dynamicznego.

Pomiar i zapobieganie obejmują monitorowanie szczytów sygnału, użycie limiterów i kompresorów, odpowiednie strojenie poziomów wejściowych (gain staging), a także większą precyzję przy zapisie (większa głębia bitowa, dithering). Klipsowanie może być celowe w celach artystycznych, ale nienaturalne lub niekontrolowane klipsowanie obniża jakość dźwięku i obrazu.