kütüphane

Kütüphane, bilgi ve kültür materyallerinin toplanması, korunması ve kullanıma sunulması amacıyla kurulan kurumsal mekân ve/veya dijital koleksiyondur. Kütüphaneler, kitap, süreli yayınlar, haritalar, görsel-işitsel materyaller, dijital veritabanları ve diğer kaynakları barındırır ve araştırma, öğrenim, kültürel gelişim ile toplumsal iletişim için hizmet verir.

Türleri arasında kamu kütüphaneleri (halk kütüphaneleri), üniversite ve araştırma kütüphaneleri, milli kütüphaneler, özel ve kurumsal kütüphaneler ile dijital arşivler bulunur. Erişim politikaları kurumdan kuruma değişir: bazı kütüphaneler halka açık, bazıları üye gerektirir; dijital koleksiyonlar ise abonelik veya açık erişim üzerinden sağlanabilir. Kütüphaneler, koleksiyonlarını geliştirirken toplumsal ihtiyaçları, farklı yaş ve ilgi alanlarını gözetir.

Hizmetler genelde ödünç verme, okuma salonları ve araştırma desteğini içerir. Ayrıca katalog ve arama olanakları, referans hizmetleri, eğitimler, okuma etkinlikleri ve çeşitli kültürel programlar sunulur. Dijital kütüphaneler ve açık erişim girişimleriyle kaynaklar çevrimiçi olarak da erişilebilir hâle gelir; tarama, dijitalleştirme ve uzun vadeli koruma çalışmaları önemli unsurlardır.

Kütüphaneler, bilginin güvenliğine ve erişilebilirliğine odaklanır; kullanıcı haklarını korur, bilgi okuryazarlığına katkı sağlar ve kültürel mirası nesilden nesile aktarır. Finansmanını devlet, yerel yönetimler, yükseköğretim kurumları, bağışlar ve vakıf destekleriyle sürdürebilir.