granülositler

Granülositler, lökositler (beyaz kan hücreleri) içinde granüller içeren ve nötrofil, eozinofil ve bazofil olmak üzere üç ana hücre tipini kapsayan bir grup hücredir. Miyeloid kökenli kemik iliğinde oluşurlar ve bağışıklık savunmasında hızlı tepki veren hücreler olarak görev yaparlar. Granülositoz süreci, miyeloblasttan olgun nötrofil, eozinofil veya bazofil aşamalarına kadar uzanan bir dizi gelişim evresini içerir; granüller, azurofilik (primer) ve özgül (sekonder) olmak üzere iki tür granül içerir.

Nötrofiller en yaygın granülosit türüdür ve bakteriyel enfeksiyonlarda birincil savunma hücreleridir. Fagositoz yapabilir, granüllerini degranüle ederek patojenlerle savaşır ve gerektiğinde nekrotik dokulara karşı da etkili olur; ayrıca netoz oluşumu ile mikroorganizmaları dışarıda toplar. Eozinofiller, parazitlere karşı savunmada önemli rol oynar ve alerjik yanıtların modülasyonunda etkili olur; granüllerinde antihelmintik maddeler ve lizozomal enzimler bulunur. Bazofiller ise histamin ve diğer inflamatuar mediyatörleri salarak inflamasyon sürecini ve vasküler permeabiliteyi etkiler; heparin gibi antikoagülanlar da bulunabilir.

Klinik olarak granülositler, beyaz kan hücresi sayısının önemli bir kısmını oluşturur ve nötrofil, eozinofil, bazofil oranları referans aralığında yer alır. Nötropeni veya granülositoz gibi durumlar, enfeksiyonlar, inflamasyonlar ve hematolojik hastalıklarla ilişkilendirilebilir. Granülositoz ve granülositopeksi durumlar, özellikle kemik iliği fonksiyonları ve sitokinlerin düzenlenmesiyle ilişkilidir; nötrifikasyonlar G-CSF gibi faktörlerle düzenlenebilir. Granülositler doğası gereği innat bağışıklık sisteminin temel unsurlarından biridir.