framburðarmyndir

Framburðarmyndir eru myndrænar framsetningar sem sýna hvernig hljóð í tungumálum eru framkölluð, það er framburður eða raddun. Þær miða að því að birta staðsetningu og hreyfingu talmálakerfisins, til dæmis staðsetningu tungu, vör, vöruborða, góm (hard palate og soft palate), og raddbanda. Framburðarmyndir eru notaðar bæði í fræðilegum tilgangi og í kennslu til að hjálpa nemendum að sjá fyrir sér hvar hljóð eru mynduð og hvernig þau tengjast innsetningum.

Helstu gerðir framburðarmynda eru breytilegar; þær geta verið staðlaðar myndir sem sýna hlutverk og hlutverkstal eða þöppur í talstöðvum, sem og hreyfingarögn sem teikna hreyfingu framburðarloka yfir tíma. Helstu hlutverk er að geta sýnt tengsl milli beina, eins og hvernig tunga leggur sig á eða nálægð vafra, ásamt hlutverkum varar, góm, raddbanda og háls. Með tilkomu nýrrar tækni hafa framburðarmyndir tekið á sig myndir úr ultrasound, MRI, palatography og electropalatography, sem bjóða nákvæmari innsýn í tungu- og hálsmálfræði.

Notkun framburðarmynda er breið. Í málfræðikennslu og talþjálfun hjálpa þær nemendum að greina mun milli hljóða og öðlast betri yfirsýn yfir framköllun þeirra. Í rannsóknarsetum og talgreiningu-byggðum aðferðum auðvelda þær lýsingu á framburðarbreytingum í tungumálum og tungumálarsögu. Í heildina veita framburðarmyndir gagnlega tengingu milli útlitseininga og hljóðfærslna.

See also: framburður, málfræði, fróðleikur um hljóð, talmálfræði, talmeinafræði.