analistët

Analistët janë profesionistë që studjojnë dhe interpretojnë të dhëna, informacione ose ngjarje për të ofruar këshilla dhe vlerësime që ndihmojnë vendimmarrjen në organizata publike dhe private. Në gjuhën shqipe termi përdoret për të përshkruar një sërë profesionistësh të specializuar në analiza të ndryshme, si politike, ekonomike, të dhënash ose siguri.

Llojet kryesore të analistëve përfshijnë analistë politikë, analistë ekonomikë/financiarë, analistë të të dhënave dhe analistë të tregjeve. Punët përfshijnë mbledhjen dhe verifikimin e të dhënave, analizën, zhvillimin e modeleve, parashikimet, hartimin e raporteve dhe paraqitjen e konkluzioneve tek vendimmarrësit.

Për të punuar si analist, zakonisht kërkohet një diplomë universitare në fusha të lidhura me profilin, si ekonomia, shkenca politike, statistika, inxhinieria ose shkenca kompjuterike. Aftësitë kyçe përfshijnë mendimin kritik, metodat statistikore, njohuritë e programimit (Python, R) dhe SQL, vizualizimin e të dhënave dhe aftësinë për të komunikuar konkluzionet në mënyrë të qartë.

Ata punojnë në sektorë të ndryshëm: institucionet publike dhe qeveritare, korporatat private, bankat dhe firmat financiare, institucionet kërkimore, think tanks, media dhe organizatat joqeveritare.

Në media, analistët politikë ofrojnë komente dhe analizë të ngjarjeve publike, ndërsa analistët financiarë japin vlerësime të tregjeve dhe performancës së kompanive. Etika dhe objektiviteti janë thelbore: analistët duhet të raportojnë të dhëna përkatëse në mënyrë të saktë, të shmangin përbërjet personale dhe të japin burimet dhe kufizimet e analizave.