alginatlar

Alginatlar, kahverengi su yosunlarından elde edilen alginik asitin tuzlarıdır. Bu doğal polisakaritler, başlıca mannouronik asit (M) ve guluronik asit (G) residülerinden oluşur; M ve G bloklarının dizilimi türden türe değişir ve bu farklar alginatın viskozite ve jel gücünü etkiler.

Suda çözünen formları sodyum alginat olarak bulunabilirken, diğer tuzlar kalsiyum, potasyum veya amonyum gibi iyonlarla oluşur. Özellikle kalsiyum iyonları (Ca2+) ile etkileşince, G bloklarının oluşturduğu egg-box yapılarıyla jel formasyonu meydana gelir. Bu jel, ısı, pH ve iyon konsantrasyonuna bağlı olarak farklılıklara sahiptir.

Kaynak ve üretim açısından alginatlar endüstriyel olarak kahverengi yosunlardan elde edilir. En önemli türler Laminaria, Macrocystis ve Ascophyllum gibi genusları içerir. Üretim süreci, alkali ekstraksiyon ve asitleştirme adımlarını içeren geleneksel yöntemlerle uygulanır ve tuzlu sulu çözeltiler halinde saklanabilir.

Kullanım alanları geniştir. Gıda endüstrisinde kıvam verici, stabilizatör ve jelleştirici olarak E400–E404 aralığında kullanılır; yoğurt, dondurma, reçel ve soslarda kıvamı iyileştirir. Tıbbi ve kozmetik alanlarda alginatlı malzemeler yara pansumanları, kontrollü ilaç salınımı sistemleri ve diş hekimliğinde kalıplama malzemeleri olarak değer taşır. Doku mühendisliği ve biyomalzemelerde hidrojel yapılarında da kullanılır.

Güvenlik ve düzenlemeler açısından alginatlar pek çok ülkede gıda katkı maddesi olarak onaylıdır ve genel olarak güvenli kabul edilir. Aşırı tüketim veya bazı bireylerde irritasyon gibi yan etkiler bildirilmiş olabilir.