Poliesterler

Poliesterler, ester bağlarını omurgasında taşıyan bir polimerler grubudur. En yaygın olarak termoplastik olarak sınıflandırılır ve ısıtıldığında eritilip yeniden işlenebilir. Ana hatlarıyla diol ile dicarboxylic acid veya bu diesterlerin kondensasyonu ile üretilir; reaksiyon sırasında su veya metanol gibi yan ürünler açığa çıkar.

En bilinen polyester türü polietilen tereftalattır (PET). PET, şişeler, ambalajlar ve polyester iplikleri için yaygın olarak kullanılır. Bir diğer önemli mühendislik plastik ise polibutilen tereftalat (PBT)’tır; iyi mekanik özellikleri ve elektriksel dayanımı nedeniyle otomotiv ve elektrik uygulamalarında kullanılır. PETG gibi glycol-modifiye PET türleri de işlenebilirliği artırır. Ayrıca alifatik/biobazlı polyesterler (örneğin PLA, PCL, PBS) biyobozunur veya biyobazlı olarak bulunabilir.

Özellikler açısından polyesterler genelde iyi kimyasal direnç, yüksek çekme dayanımı ve boyutsal stabilite sunar; kristallik derecesine bağlı olarak sertlik ve ısıl dayanım değişir. Termoplastik olduklarından enjeksiyon, ekstrüzyon ve şişirme gibi süreçlerle şekillendirilebilirler. Bariyer özellikleri ve termal performansı türe göre değişir; PET yüksek oksijen/barrier özelliğiyle ambalajda, PBT ise mühendislik plastiklerinde tercih edilir.

Çevresel yönler olarak geri dönüşüm ve enerji tüketimi önemli konulardır. PET’nin mekanik ve kimyasal geri dönüşümü yaygındır; biyobazlı ve biyobozunur polyesterler üzerinde araştırma sürmektedir. Genel olarak poliesterler, ambalajdan tekstil ve mühendislik plastiklerine kadar geniş bir uygulama yelpazesine sahiptir.