Ndërdisiplinor

Ndërdisiplinor është një qasje që synon të integrojë koncepte, metodologji dhe të dhëna nga disa disiplinata për të trajtuar pyetje ose probleme komplekse që nuk mund të zgjidhen në mënyrë të plotë brenda një disipline të vetme. Burimi i termit vjen nga kombinimi i fjalëve ndër dhe disiplinë, dhe nënkupton krijimin e një kuptimi të përbashkët përmes integrimit.

Ndërdisiplinor dallon nga qasjet multidisiplinare dhe transdisiplinare. Ndërsa qasjet multidisiplinare mbledhin kontributet nga disiplinat e ndryshme pa një sintezë të thelluar, ndërdisiplinori përpiqet të krijojë një kornizë të përbashkët ku kontekstet dhe metodat ndërtohen së bashku. Transdisiplinar ngërthen një nivel të thelluar bashkëpunimi që fton pjesëmarrës nga jashtë akademisë dhe nga komunitete të ndryshme të angazhuar në procesin kërkimor dhe vendimor.

Përdorimet përfshijnë projekte të menaxhimit të mjedisit, shëndetit publik, planifikimit urban, arsimit dhe inovacionit të produktit, ku zgjidhjet kërkojnë një përzierje të dijes shkencore, sociale dhe etike. Në praktikë, ndërdisiplinor shpesh përfshin komisione të përbashkëta, hartime të planeve të përbashkëta dhe një gjuhë të përbashkët të terminologjisë.

Sfidat përfshijnë barrierë komunikimi midis disiplinave, ndryshime në mënyrën e vlerësimit të dijes, sfida në financim dhe mbështetje institucionale; nevoja për udhëheqje dhe planifikim të qëndrueshëm. Megjithatë, kjo qasje ofron mënyra më të mira për të trajtuar çështje komplekse dhe për të nxitur inovacion, përgjegjshmëri shoqërore dhe ndikim praktik.