Kjarnaflutningur

Kjarnaflutningur er skipulagður flutningur á efnum milli kjarna og umfrymis í eukaryótum frumum. Flutningurinn fer gegnum kjarnahimnuna, sem nær bæði innri og ytri kjarnahimnu, og gegnir hlutverki sem stýrður göng sem leyfa flæði ákveðinna efna inn og út úr kjarnanum. Smávægileg efni geta flætt óvirkt, en stærri sameindir eins og prótein og rRNA þurfa virkan flutning með aðstoð flutningspróteina og merkja sem segja hvaða fararmenn megi vinna.

Meðal helstu þátta í kjarnaflutningi eru skynjar sem kallaðar eru kjarnaflutningsmarka, svo sem kjarnastaðsetningarmerki (NLS) og kjarnanútflutningsmerki (NES). Prótein sem bera NLS hafa flokkunaraðstoð fyrir innflutning sem kallast innflutningarprótein (importins), en prótein sem bera NES hafa útflutningsprótein (exportins) til að flytjast út úr kjarnanum. Ferlið byggist á orkukafla og stefnu með Ran GTPasa kerfi sem mótar orku- og stefnu flutnings; í kjarnanum eru prótein bundin Ran-GTP og í umfrymi Ran-GDP, sem veitir skýringu á flæði milli geiranna.

Flutningur nær bæði próteinum og kjarnsögu RNA, þar með talin mRNA-útflutningur og rRNA/ snRNA-flutningur. Flutningurinn er grundvallarforsenda eðlilegrar genatjáningar, frumuskiptingar og viðhalds kjarnavirkni.

Röskunir í kjarnaflutningi hafa verið tengdar sjúkdómum og krabbameini, og meðal meðferðarlega athyglis er að stefna að kjarnaútflutningu með lyfjum sem hafa áhrif á exportin-kerfi. Kjarnaflutningur er þar með grundvallarferli sem viðheldur réttum starfsemi frumu.

---