Kantonlar

Kantonlar, federal yapılar içinde kendi anayasalarını, yürütme ve yasama organlarını kuran özerk yönetim birimleridir. Genelde kendi iç işlerinde geniş yetkilere sahip olan kantonlar, merkezi hükümetten bağımsız olarak bazı politikaları belirler ve uygularlar. Kelime kökeni Fransızca canton’dan gelir; coğrafi bölgelerden türeyen bu bildirim, çeşitli ülkelerde farklı ölçeklerde idari birlikleri ifade eder.

İsviçre özelinde kantonlar 26 adet olup ülkenin federal devletinin temel bileşenleridir. Her kanton kendi anayasasını, kendi yürütme organını ve parlamentosunu (genelde kanton meclisi) kurar. Eğitim, sağlık, polis kuvvetleri, vergilendirme ve bazı sosyal politikalar gibi alanlarda özerk yetkilere sahiptirler; federal yasa ve anayasa ile uyum sağlamakla yükümlüdürler. Federal hükümet ise dış politika, savunma ve ortak politikaların koordinasyonundan sorumludur. Kantonlar, federal temsil ve bütçe süreçlerinde söz sahibidir; İsviçre’nin federal yapısı, Kantonlar arası işbirliği ve karşılıklı denetim üzerine kuruludur.

Diller ve kültürler açısından çeşitlilik gösteren kantonlar, resmi dilleri ve kimlikleriyle öne çıkar. Örneğin Graubünden’de Almanca, Romansh ve İtalyanca resmi dillerdir; Vaud ve Cenevre Fransızca, Ticino ise İtalyanca kullanır. Her kantonun başkenti vardır ve nüfus, yüzölçümü ile ekonomik yapı açısından büyük farklılıklar gösterebilir. Bu çeşitlilik, İsviçre’nin siyasi ve toplumsal dokusunun temelini oluşturur.