Ekzekutiv

Ekzekutiv është një term në gjuhën shqipe që përdoret si emër dhe si mbiemër për të përshkruar atë që ka fuqi dhe përgjegjësi për zbatimin e politikave dhe vendimeve në një institucion ose organizatë. Si mbiemër, lidhet me veprime ose mekanizma të zbatimit; si emër, i referohet trupit ose personave që mbajnë fuqi ekzekutive dhe drejtojnë zbatimin e vendimeve, shpesh të një organizate të madhe.

Etymologjia e termit rrjedh nga latinishtja executivus dhe është përvetësuar në shqip përmes gjuhëve europiane të mëparshme si frengjishtja executif dhe anglishtja executive. Antroponimi dhe përdorimet e tij janë të përhapura në fushën e biznesit, administratës publike dhe organizatave joqeveritare.

Në biznes dhe organizata, ekzekutivi përfshin drejtues të lartë që marrin vendime strategjike dhe mbikëqyrin zbatimin e tyre. Për shembull, drejtuesit ekzekutivë si CEO ose drejtorët financiarë konsiderohen pjesë të ekzekutivit të një kompanie. Shprehje të tjera të përhapura përfshijnë "komitet ekzekutiv" dhe "strukturë ekzekutive", të cilat përmbledhin trupin ose mekanizmat që menaxhojnë operacionet dhe drejtimin e organizatës.

Në kontekstin publik, ekzekutivi i referohet pjesës së qeverisë përgjegjëse për zbatimin e ligjeve dhe administrimin e shërbimeve publike. Gjeneralisht, ekzekutivi përfshin kreun e qeverisë (për shembull kryeministrin në sisteme të caktuara) dhe kabinetin, dhe është ndarë nga legjislativi dhe gjykatat në mënyrën sesi funksionon një shtet. Theksi është në zbatimin e politikave dhe operacionet ditore të administratës.