Einstaklingsmiðaðri

Einstaklingsmiðaðri er íslenskt hugtak sem lýsir nálgun, þjónustustefnu eða starfshátt sem setur einstaklinginn í miðju planning, ákvarðanatöku og stuðningi. Hugtakið er notað í félagsþjónustu, heilsugæslu, menntun og þjónustu fyrir örorku eða fötlun, þar sem markmiðið er að aðlaga starfsemi að þörfum og markmiðum hvers og eins.

Helstu einkenni eins og einkennandi fyrir einstaklingsmiðaða nálgun eru þátttaka einstaklingsins í ákvörðunum, markmiðasetning í samráði við hann eða hana, og að þróun stuðningsverkefna byggist á persónulegum óskum, styrkleikum og aðstæðum. Stuðningurinn er sérsniðinn, sveigjanlegur og samhæfður milli þjónustuveita. Mikilvægt er einnig að verja réttindi, einangra ekki ákvörðunarferlið, tryggja upplýstar ákvarðanir og verja persónuupplýsingar.

Uppruni og áhrif: Einstaklingsmiðaðri nálgun er hluti af stærri menningu persónu- eða skjólstæðingmiðuðra nálkana sem byggja á þátttöku og sjálfstæði. Í íslenskri stefnu og starfsemi hefur hún verið ríkjandi í þjónustu við fatlað fólk, eldri borgara, geðheilbrigði og í kennslu til að auka þátttöku og jöfnuð.

Notkun og dæmi: Hún er notuð við áætlanir fyrir fólk með fötlun, í heimahjúkrun og dvalar- eða dvalarúrræða, í sérkennslu og framtíðarúrræði fyrir nemendur með sérstökum þörfum, sem og í geðheilbrigðis- og endurhæfingarverkefnum.

Takmarkanir og áskoranir: Til að nálgunin virki þarf nægar auðlindir, starfsráðgjöf og fræðslu fyrir starfsfólk, ásamt stöðugu starfsumhverfi sem styður virka þátttöku, annars getur hún valdið misræmi eða yfirferð.