Dyspersje

Dyspersje to układy, w których faza rozproszona występuje jako drobiny lub krople rozproszone w fazie nośnikowej. Rozmiar cząstek w dyspersjach zwykle mieści się w zakresie od kilku nanometrów do kilku mikrometrów. System dyspersyjny składa się z fazy rozproszonej i nośnika oraz cechuje się częściową niejednorodnością składu i właściwości na granicy faz.

Najważniejsze typy dyspersji to zawiesiny (cząstki stałe w cieczy), emulsje (krople jednej cieczy w innej), aerozole (cząstki stałe lub krople w gazie), piany (gaz w cieczy) oraz żele (tworzące się sieciowo układy cieczy). Dyspersje koloidalne obejmują zazwyczaj drobne systemy, w których cząstki pozostają w stabilnej kondycji dzięki interakcjom z nośnikiem.

Stabilność dyspersji zależy od interakcji między cząstkami a środowiskiem; stosuje się stabilizację elektrostatyczną i steryczną, dobór pH i jonowości, a także techniki przetwarzania, takie jak homogenizacja, mielenie czy ultradźwięki. Kluczowe parametry to wielkość cząstek, ich rozkład, zeta potencjał i właściwości rheologiczne.

Zastosowania dyspersji obejmują produkcję farb i lakierów, żywności, kosmetyków, leków, katalizatorów oraz materiałów nanostrukturalnych. Charakterystyka obejmuje pomiar rozkładu wielkości cząstek, stabilności i właściwości reologicznych. Terminologia może się różnić między dziedzinami, lecz istotą jest opis systemu jako rozproszenia jednej fazy w innej.