Bazylika

Bazylika to kościół o specjalnym znaczeniu liturgicznym i administracyjnym w Kościele katolickim. Status ten nadaje papież. Pochodzi od łacińskiego basilica, dawnej publicznej hali w starożytnym Rzymie; w chrześcijaństwie termin ten był używany dla kościołów o szczególnym znaczeniu duchowym i roli w zarządzaniu diecezją. Architektonicznie bazylika najczęściej przyjmuje plan bazylikowy, z jedną centralną nawą wyższą od naw bocznych, podzielonych kolumnami na kilka naw, z prezbiterium i apsą; w późniejszych epokach pojawiały się także inne warianty.

W Kościele katolickim wyróżnia się dwie kategorie bazylik: bazyliki większe i bazyliki mniejsze. Bazyliki większe (bazyliki maiores) to cztery kościoły w Rzymie: Bazylika Świętego Piotra, Bazylika Świętego Jana na Lateranie, Bazylika Matki Bożej Większej (Santa Maria Maggiore) i Bazylika Świętego Pawła za Murami. Stanowią one najważniejsze obiekty o znaczeniu światowym i liturgicznym dla Kościoła powszechniego.

Bazyliki mniejsze (bazyliki minores) to liczne kościoły rozproszone po całym świecie, którym papież nadaje ten tytuł ze względu na ich znaczenie duchowe, kulturowe lub historyczne. Status bazyliki mniejszej wiąże się z pewnymi uprawnieniami liturgicznymi i ceremonialnymi uznawanymi przez Stolicę Apostolską, a także z widocznymi znakami tożsamości i z prawem do organizowania liturgii w określonych formach.