önlemektir

Önlemektir, Türkçe’de önlemek fiilinin türetilmiş bir ad (nominalizasyon) biçimi olarak kullanılır. Bu ifade, önlemenin veya tedbir almanın kavramsal adını belirtir ve genellikle sözlük tanımları, dilbilimsel açıklamalar veya kavramsal anlatımlarda karşımıza çıkar. Günlük dilde karşılığı daha sık kullanılan ifadeler; fiil olarak önlemek veya isim olarak önlem/tedbir şeklinde işlenir.

Köken olarak önlemek fiilinin türevi olan bir yapıdır ve Türkçe’de "-mek/kmak" fiil eki ile türetilmiş olan bir kavramsal adın "-tir" ekli defni kapsaması şeklinde görülebilir. Bu tür yapılar, bir kavramı tanımlamak amacıyla sözlüklerde veya dilbilimsel metinlerde yer alabilir. Örnekteki kullanım, dilbilimsel analizlerde “önlemek eyleminin adı nedir?” sorusuna cevap vermek amacıyla karşımıza çıkar.

Kullanım açısından, önlemektir ifadesi gündelik konuşmada sık tercih edilmez; daha çok kavramsal ya da tanımlayıcı bağlamlarda ve dilbilimsel tartışmalarda bulunur. Günlük dilde “önlemek” fiili veya “önlem” ve “tedbir” gibi sözcükler daha doğal ve yaygındır. Ayrıca “tedbir almak” veya “önlemler” gibi ifadeler, benzer anlamı karşılar.

İlgili terimler arasında önlemek, önlem, tedbir ve tedbir almak bulunur. Bu bağlamda önlemektir, bir kavramın adını veya tanımlamasını işaret eden özel bir türetim olarak değerlendirilebilir.