temerrüt

Temerrüt, borçlar hukukunda bir borcun ifası için belirlenen vadeyi geçmesiyle borçlunun yükümlülüğünü yerine getirmemesi hâlini ifade eder. Borçlu, sözleşmede öngörülen ödeme veya eda gününe uymadığı için temerrüte düşer ve bu durum dolaylı olarak alacaklı aleyhine zarar doğurabilir.

Bir temerrüt durumunun oluşabilmesi için borcun geçerli bir vadesi bulunması gerekir. Taraflar sözleşmede bir ödeme tarihi kararlaştırmış olabilir ya da yasal ödeme günü belirlenmiş olabilir. Borçlu, mazereti olmaksızın ifayı yerine getirmezse veya alacaklının uygun bir süre tanımasına rağmen hâlâ yerine getirmezse temerrüt başlamış sayılır.

Temerrüt halinde alacaklı, önce borçluya makul bir süre vererek ifanın yerine getirilmesini talep edebilir; bu süre sonunda hâlihazırda ifa gerçekleşmezse temerrüt hükümleri devreye girer. Alacaklı, temerrüt nedeniyle zarar talep edebilir ve borçluya karşı cezai şart, tazminat veya sözleşmenin feshi gibi tedbirler uygulanabilir. Ayrıca temerrüt faizi yürürlüğe girer; bu, geciken borç için ek faiz ödenmesini gerektirir.

Temerrüt, zamanaşımından farklı bir kavramdır: zamanaşımı borcun talep edilemez hale gelmesini ifade eder, temerrüt ise borcun geçikmesiyle ortaya çıkan hukuki sonuçları ve hakları içerir. Temerrüt, ticari ve tüketici sözleşmelerinde sıkça karşımıza çıkar ve taraflar arasındaki borç ilişkilerinin yürütülmesinde önemli bir hukuki araçtır.