söndürme

Söndürme, bir yangını veya alevi kontrol altına almak amacıyla ısı kaynağını azaltıp yanıcı maddeyi ya da oksijeni etkisiz hâle getirerek ateşin büyümesini durdurma sürecidir. Terim, Türkçedeki söndürmek fiilinden türetilmiştir ve yangınların söndürülmesiyle birlikte bir cihazın çalışmasını durdurmak (örneğin ışığı söndürmek) anlamında da kullanılır.

Söndürme, yangın üçgenini kırmaya dayanır ve üç temel yaklaşımı içerir: soğutma (ateşi düşürmek için su kullanmak), yalıtım veya oksijeni kesme (boğma veya oksijen seviyesini azaltma), ve yakıt kaynağını kesme (yanıcı maddeyle bağlantıyı kesme). Bu ilkelere uygun olarak çeşitli söndürme ajanları ve sistemleri kullanılır: su, köpük, kuru kimyasal tozlar, karbondioksit (CO2) ve bazı temiz ajanlar gibi. Uygulama, hızlı müdahale için elde taşınabilen tüp tipi söndürücülerden sabit tesisatlı yangın söndürme sistemlerine kadar çeşitlilik gösterir.

Kullanım alanları konut, ticari ve endüstriyel ortamlarda farklılık gösterecek şekilde yapılandırılır. El tipi yangın söndürücüler kısa süreli ve yerel müdahaleler için uygundur; otomatik veya yarı-otomatik sistemler ise daha geniş alanlarda ve daha şiddetli yangınlarda etkilidir. Söndürme kavramı, ayrıca elektrikli cihazların kapatılması veya bir sistemi güvenli şekilde devre dışı bırakılması gibi günlük dildeki kullanımları da kapsar. İlgili konular arasında yangın güvenliği ve yangın söndürme ekipmanları bulunur.