sipërfaqësore

Sipërfaqësore është një fjalë në gjuhën shqipe që përcakton diçka që qëndron në sipërfaqe dhe që i mungon thellësia ose thellimi në kuptimin e të kuptuarit. Në përdorimin e përditshëm, termi karakterizon një analizë, një vëzhgim ose një njohuri që mbështetet vetëm në dukjen e jashtme të një çështjeje, pa eksploruar mekanizmat, shkaqet ose pasojat.

Etymologjia e fjalës lidhet me fjalën sipërfaqe – “surface” në anglisht – dhe me sufiksin -ësor/-ore që prodhon një formë cilësore. Forma mashkullore është sipërfaqësor, ndërsa forma femërore është sipërfaqësore; përdorimi në folje ose shprehje të caktuara varet nga gjinia dhe numri i emrit që përshkruhet.

Përdorimet gjuhësore përfshijnë: përshkrimin e analizave ose vëzhgimeve të lehta dhe të pa detajuara, të cilat shqyrtojnë vetëm aspektet mbështetëse të një çështjeje; në kritikën letrare, pedagogji ose diskurset shkencore, ku “sipërfaqësore” nënkupton mungesë të thellimit të nevojshëm për të arritur një konkluzion të shëndoshë; dhe në sferën sociale, kur përmendet një perceptim ose një interpretim që reflekton vetëm dukjen e jashtme.

Sinonime të ngjashme përfshijnë “pa thellim” dhe “në sipërfaqe”; antonimet përfundojnë me “thellësor” ose “thelledhës” në kuptimin e thellimit dhe të analizës së thellë.