sapmalar

Sapmalar, referans bir değerden, beklenen yörüngeden veya standarttan sapmayı ifade eden Türkçe bir terimdir. Özellikle bir ölçüm, hesap veya performans sırasında gözlemlenen farklar için kullanılır. Sapma, yönlü bir farkı da belirtebilir; bazı durumlarda pozitif veya negatif işaretle anlatılır.

Matematik ve istatistikte sapma, gözlemlenen değerin referans değerden ne kadar uzaklaştığını tanımlar. Mutlak sapma (mutlak fark) ve standart sapma (standart sapması olarak da bilinir) gibi ölçüler bu kapsama girer. Sapmanın büyüklüğü, değişimin gidişatı ve güven aralıklarının değerlendirilmesinde temel bir bileşendir.

Uygulamalı bilimlerde sapma, mekanik parçaların yanlış hizalanması, sensörlerin kalibrasyon hataları veya zamanla oluşan sapmalar şeklinde görülebilir. Sapma açısı, doğruluk gerektiren sistemlerde yönelim veya hareket doğruluğunun ideal değerden sapması olarak kullanılır.

Bazı bağlamlarda sapma, günlük dilde hata, hata payı veya davranıştaki anlık hatalar anlamında da kullanılır. Ölçüm veya performansla ilgili sapmalar, izlenmesi ve toleranslar içinde kalması için dikkatle raporlanır.

Kelimenin kökeni Türkçe fiil sapmak'tan türemiştir ve sapma çoğulu sapmalar olarak kullanılır.