poststrukturalismin

Poststrukturalismin er hugmyndastefna sem þróaðist í Frakklandi á 1960–1980 og gagnrýndi strúktúralismann. Hún leggur áherslu á að merking sé ekki fyrirfram ákveðin eða bundin við eina rödd, heldur skapist hún í tungumálinu, textanum og menningarlegum aðstæðum. Textar eru taldir fela margar mögulegar merkingar og þær séu háðar lesanda og samhengi. Derrida þróaði aðferðina deconstruction til að sýna hvernig textar innihalda spennur og hvernig þekking og orðræða móta það sem telst rétt eða sannleikur. Foucault rannsakaði hvernig vald og orðræða móta hvað telst þekking; Barthes boðaði dauða höfundar, sem ýtti undir að lesendur skapi merkingu frekar en höfundurinn einn. Kristeva lagði áherslu á intertextuality: textar vísa til annarra texta og menningar og eru tengdir í net fyrri texta.

Áhrifin eru víðtæk í bókmenntafræði, menningarrannsóknum, kynjafræði og félagsvísindum. Kenningarnar hafa haft áhrif á nálganir sem beina athygli að tungumáli, orðræðu og valdasamböndum frekar en til föstu eða æðra sanninda. Aðferðafræði felur í sér gagnrýna lesningu, orðræðugreiningu og sögulega nálgun (genealogy) eða aðrar nálganir. Poststrukturalismi hefur fengið gagnrýni fyrir óstöðugleika merkingar og fyrir að lítast sem útbreidd eða óstöðug sjónarmið, en margir telja að hún opni texta og menningu fyrir fjölbreyttum túlkunum.