njohjes

Njohjes është një term në gjuhën shqipe që përfaqëson gjendjen ose procesin e njohjes. Ai mund të përdoret për të përshkruar njohjen e një fakti ose informacioni, por edhe njohjen ndërpersonale ose njohjen e një vare të një dukurie. Në këto kuptime, fjala reflekton një spekter të gjerë për nga përvetësimi i dijes, mbajtja e informacionit në mendje dhe njohja sociale.

Etymologjikisht, “njohje” rrjedh nga folja “njoh” dhe përfshirja e sufiksit abstrakt -je krijon një emër që lidh gjendjen ose procesin e të qenit të informuar ose të njohur. Në trajtimin leksikor të shqipes, “njohje” shërben si absolut në njohje të përgjithshme (dije), si dhe në kontekste të veçanta ku përmendet njohja e veprave, të drejtave, ose statusit të një personi.

Sinë të ndryshme përdorimesh, “njohje” mund të nënkuptojë: njohjen intelektuale të një fakti ose koncepti; njohje sociale, që do të thotë të jesh i njohur me një person ose një grupi; dhe njohjen praktike të një realiteti ose rrethanash. Në praktikë të përditshme, mund të thuhet “njohje me një gjuhë” për të përshkruar njohjen ose aftësinë në atë gjuhë, ose “njohja e të drejtave” në një kontekst ligjor dhe administrativ.

Në përmbledhje, njohjes përfshin të kuptuarit dhe të qenurit të informuar për botën përmes një sërë gjendjesh, nga dijia personale deri te njohja sociale dhe ligjore.