krzywica

Krzywica, zwana także rachitis, to zaburzenie mineralizacji kości występujące przede wszystkim w okresie wzrostu. Powstaje na skutek niedoboru witaminy D, wapnia lub fosforu w diecie, zaburzeń wchłaniania lub chorób nerek i przewodu pokarmowego, a także rzadkich zaburzeń metabolizmu witaminy D. Brak odpowiedniej mineralizacji prowadzi do osłabienia struktur kostnych i deformacji nasad kości długich.

Ryzyko krzywicy jest większe w populacjach o ograniczonej ekspozycji na światło słoneczne, w diecie ubogiej w witaminę D, u niemowląt karmionych wyłącznie piersią bez suplementacji oraz u dzieci z zaburzeniami wchłaniania lub chorobami przewlekłymi. Choroba występuje na całym świecie, lecz często przeważa w regionach o niskim nasłonecznieniu i wśród dzieci z czynnikami ryzyka.

Objawy obejmują ból kości, opóźnienie rozwoju kostnego i wzrostu, a także deformacje kończyn (krzywizny nóg, płaskostopie) oraz zaburzenia postawy. W badaniach laboratoryjnych obserwuje się obniżoną ilość 25-hydroksywitaminy D oraz zaburzenia poziomów wapnia i fosforu; często podwyższoną aktywność alkaline phosphatase (ALP). Radiologicznie widoczne są zmiany w nasadach kości.

Leczenie polega na suplementacji witaminy D oraz, jeśli konieczne, wapnia i fosforu, a także leczeniu przyczynowym. Profilaktyka obejmuje stałą suplementację witaminy D u niemowląt i małych dzieci, odpowiednią dietę i ekspozycję na słońce, gdy to możliwe, oraz edukację opiekunów. Monitorowanie wzrostu i stanu kości jest ważne w trakcie leczenia.