kopalnie

Kopalnie to miejsca i obiekty, w których prowadzi się wydobycie surowców kopalnych z ziemi. Wydobywane materiale to węgiel, rudy metali, sól, kamienie i inne minerały. Kopalnie mogą być podziemne (wyrobiska w skałach, zabezpieczone przed osuwaniem i zalaniem, z systemami wentylacyjnymi i odwodnieniem) lub odkrywkowe (wyrobiska na powierzchni, często tarasowe).

Wydobycie ma długą historię; od starożytności do dziś. Rewolucja przemysłowa spowodowała masową eksploatację, mechanizację i rozwój transportu surowców. Współczesne kopalnie wykorzystują zaawansowane technologie geologiczne, wiercenie, drążenie i podparcie skał, a także monitorowanie stanu wyrobisk i wpływu na środowisko. Bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska są kluczowe, dlatego stosuje się systemy wentylacyjne, ograniczanie pyłów, monitorowanie hałasu oraz rekultywację terenów po zakończeniu eksploatacji.

Kopalnie mają znaczenie gospodarcze, dostarczając surowce energetyczne, metale i materiały chemiczne. Jednocześnie niosą ryzyko dla zdrowia pracowników, mieszkańców i środowiska, co wymaga ściśle przestrzeganych przepisów prawa i skutecznego nadzoru państwowego. W kontekście kulturowym i historycznym niektóre kopalnie stanowią również dziedzictwo przemysłowe, a niektóre – jak kopalnie soli – są także atrakcjami turystycznymi.

W Polsce przykładami są Kopalnia Soli Wieliczka oraz inne kopalnie węgla kamiennego i rud, niektóre z nich pełnią funkcje muzealne lub turystyczne.