fjármálayfirvalda

Fjármálayfirvalda er íslenskt hugtak sem lýsir opinberri stofnun eða kerfi sem annast reglugerð og eftirlit með fjármálamarkaði og fjármálafyrirtækjum. Helstu markmið fjármálayfirvalda eru fjármálalegur stöðugleiki, markaðsvirðing og sanngjarnt viðskiptamynstur ásamt vernd neytenda og tryggingu fyrir réttlátri framkomu í fjármálaviðskiptum.

Í íslensku samhengi er oftast átt við Fjármálaeftirlitið (FME), Íslands fjármálaeftirlit. FME eftirlítir banka og annarra fjármálastofnana, tryggingafélaga, líf- og líftryggingarviði, verðbréfamarkað, fjárfestingarsjóði og greiðsluþjónustuaðila. Stofnunin veitir leyfi, framkvæmd eftirlits- og áhættumats, þróar reglur og leiðbeiningar og getur beitt viðurlögum fyrir brot á lögum og reglum. Hún leggur einnig áherslu á vernd neytenda, skýrri upplýsingarskyldu fyrirtækja og gagnsæi í fjármálarekstri.

Stjórnar- og samstarfsrammi: Fjármálaeftirlitið starfar sem óháð ríkisstofnun sem heyrist undir ráðherra fjármála og efnahagsmála. Það vinnur tækni- og regluverk með Seðlabanka Íslands og tekur þátt í alþjóðlegu samstarfi innan EES og við evrópska fjármálaoverseera. Útgefandi að reglugerðum og leiðbeiningum, það birti ársskyns og skýrslur sem stuðla að gegnsæi og útfærslu eftirlits.

Saga og áhrif: Í kjölfar fjármálahrunsins 2008 urðu breytingar á innviði fjármálayfirvalda til að styrkja eftirlit, regluverk og samhæfingu með öðrum stofnunum. Fjármálaeftirlitið hefur síðan lagt grunn að stöðugu fjármálakerfi með reglulegum skýrslum og ráðgjöf til fjármálafyrirtækja og neytenda.