erfðarefni

Erfðarefni er heiti yfir það efni sem geymir og flytur erfðaupplýsingar lífvera. Helstu gerðir erfðarefnis eru DNA og RNA. Í flestum lífverum er erfðarefnið DNA, sem er staðsett í kjarna frumunnar og oft einnig í hvatberum. Veirur geta haft RNA sem erfðarefni eða DNA, og sumar lífverur hafa bæði gerðir. DNA er tvílögguð (tvöföld) helísa byggð úr kirnumótum; basarnir mynda pörin A=T og C<G. Röðin af basapörum ákvarðar það hvaða gen eru til staðar og hvernig upplýsingar eru nýttar.

RNA er oft einþrátt og inniheldur basann Uracil í stað Thymíns. RNA gegnir mörgum hlutverkum í starfsemi frumunnar, þar á meðal mRNA sem leiðbeinir prótínmyndun, sem og rRNA og tRNA sem hafa mikilvægt hlutverk í próteinmyndun. Gen eru aðallega staðsett í litningum, en sum staðsetningar eru einnig í hvatberum og öðrum hljóðum; auk þess hafa epigenetískar breytingar og aðrir þættir áhrif á tjáningu gena.

Aukin þekking á erfðarefni hefur leitt til þess að hægt er að raða erfðarefni, greina arfgenga breytileika og þróa meðferðir eins og erfðameðferð og genaútskurð (t.d. CRISPR). Notkun erfðarefnis krefst lagalegra og siðferðislegra varúðarrátta og sameiginlegra reglna til að tryggja öryggi og sanngjarna nýtingu.