asimetrisë

Asimetria është mungesa e simetrisë në një trup, sistem apo proces. Në gjeometri dhe fizik, ky term përshkruan një gjendje ku një objekt nuk ruan të njëjtën formë ose vlerë nën veprime të njohura të simetrisë, si pasqyrimi (reflektimi) ose rrotullimi. Në natyrë, asimetria mund të shfaqet në nivele të ndryshme, nga struktura biologjike deri te modelet molekulare dhe fenomenet fizike.

Ndarja kryesore është në asimetrinë gjeometrike, ku një figurë nuk ka një aks të saktë simetrie; dhe në asimetrinë biologjike, ku organizmat bilateral shfaqin dallime midis të majtës dhe të djathtës në trup dhe në rendin e organeve. Për shembull, zemra është zakonisht në anën e majtë dhe mëlçia në anën e djathtë. Në kimistri, asimetria molekulare (enantiomoria) ndodh kur një molekulë me pasqyrimin e saj ka vetitë e ndryshme; biomolekulat shpesh janë të orientuara ndaj një dore, si aminoacidet natyrore që janë të majta (L-form) dhe sheqernat që janë të djathta (D-form).

Ndikimi i asimetrisë është i rëndësishëm në evolucion dhe funksionimin biologjik, në dizajnin industrial dhe në artin vizual. Në shkencë, kuptimi i shkeljes së simetrisë ndihmon në kuptimin e proceseve themelore si vendndodhja e organeve, drejtimin e reaksioneve kimike dhe mekanizmat biologjike. Matja dhe analizimi i asimetrisë përdor tregues të ndryshëm, duke krahasuar madhësinë, gjurmët e shenjave të ndryshme ose dallimet ndërmjet pjesëve të një objekti ose organizmi.