Verðbréf

Verðbréf eru fjármálatæki sem gefa rétt til eignarhluta, skuldar íkröfu eða annarra framtíðarréttinda. Þau eru seld og keypt á verðbréfamarkaði og gegna mikilvægu hlutverki í fjárfestingum og fjármagnsöflun. Verðbréf veita fjárfestum möguleika á að afla arðsemi og hafa áhrif á áhættu, en þau bera einnig með sér mögulegt tap.

Helstu tegundir verðbréfa eru hlutabréf (eignarhluti í fyrirtæki), skuldabréf (lán sem veitir vexti og endurgreiðslu að ákveðnum tíma) og fjárfestingarsjóðir sem sameina fjárfestingar margra aðila í einn eignasjóð. Aðrar gerðir eru afleiður og aðrar sértækar fjárfestingartæki; þær geta verið flóknari og binda fjárfesti við sérstakar aðstæður markaða.

Hvernig markaðurinn virkar: Verðbréf eru seld og keypt á skipuðum markaði eða í gegnum netviðskipti. Verð myndast á grundvelli framboðs og eftirspurnar, og fjárfestar meta upplýsingar, vaxtastöðu og áhættu fyrirtækja þegar þeir taka ákvarðanir.

Reglur og eftirlit: Ísland hefur lög og reglur um verðbréfaviðskipti sem tengjast EES-samstarfi. Fjármálaeftirlitið (FME) annast eftirlit með verðbréfaviðskiptum, verðbréfamiðlun og varðveislu verðbréfa til verndar fjárfestendum.

Til að kaupa eða selja verðbréf þarf að hafa aðgang að fjárfestingareikningi hjá banka eða verðbréfamiðlara. Þeir veita aðgengi að boðum og söluaðgerðum, annast framkvæmd viðskipta og varðveislu verðbréfanna, og veita upplýsingar um gjaldtöku og áhættu.