URLlerde

URL’ler, Uniform Resource Locator’ların kısaltmasıdır ve internet üzerindeki kaynaklara ulaşmayı sağlayan adrestir. Bir URL genellikle belirli bir kaynağa nasıl erişileceğini gösterir ve çoğunlukla protokol bilgisiyle başlar (ör. http veya https) ve ardından kaynağın bulunduğu host adıyla devam eder. Yol (path), isteğe bağlı olarak sorgu dizesi (query) ve tarayıcının belirli bir bölümünü hedefleyen parça (fragment) ekleriyle tamamlanabilir. Mutlak URL’ler tek bir adreste tüm bilgiyi verirken, göreli URL’ler bulunduğu bağlama göre anlaşılır.

Bileşenler açısından değerlendirildiğinde, temel öğeler scheme (http, https gibi), kullanıcı bilgisi (opsiyonel), host (alan adı veya IP adresi), port (opsiyonel), yol (path), sorgu dizesi (query) ve parçacık (fragment) olarak sınıflandırılır. Örneğin https://[email protected]:443/dizin/urun?id=123#yorum adresi bu bileşenlerin bir birleşimidir. Kullanıcı bilgisi güvenlik nedeniyle çoğu durumda kullanılmaz; port, standart portlarla uyumluysa genelde yazılmaz.

Karakterler ve kodlama açısından URL’ler ASCII sınırlaması taşır; bazı karakterler percent-encoding ile temsil edilir. Uluslararası alan adları Unicode içerdiğinde punycode’a dönüştürülür. Host alanı genelde büyük/küçük harfe duyarsızdır; yol ise çoğu durumda duyarlıdır. Boşluk ve özel semboller kodlanmalıdır.

URL’ler, karşılaştırılabilir ve yeniden yazılabilir (canonicalizasyon). RFC 3986 kapsamında tanımlanan kurallar, güvenlik, arama motoru optimizasyonu ve erişilebilirlik açısından önemlidir. Relatif URL’ler, mutlak adreslere göre bağlama bağlı referanslar sağlar.