Skipulagning

Skipulagning er ferli sem miðar að því að ákvarða hvernig land, byggð, auðlindir og samfélagsleg virkni eru nýtt yfir tíma. Hún stefnir að samhæfðri þróun og markmiðum sem taka mið af samfélagsþörfum, náttúruvernd og hagfræðilegum forsendum. Skipulagning nær yfir borgar- og landsvæði, samgöngur, byggingar, náttúruvernd og menningararfur og getur tekið tillit til upplýsingaþarfa samfélagsins.

Ferlið felur í sér gagnaöflun og greiningu, mótun framtíðarsýna eða tillagna, almennt samráð við hagsmunaaðila, mat á áhrifum fyrir samfélag, umhverfi og hagkerfi, val milli tillagna og að lokum samþykkt og framkvæmd skipulagsáætlana. Eftirfylgni og endurskoðun eru einnig hluti ferlisins til að tryggja að markmiðum sé náð.

Tól og úrræði sem notuð eru í skipulagningu eru meðal annars landnotkunaráætlanir, deiliskipulag, aðalskipulag, byggingarreglur og umhverfis- og áhættumat. Einnig eru notuð tækni eins og GIS og kortlagning til gagnaöflunar og skipulagningar. Starfið felur oft í sér samráð og aðgengi almennings að upplýsingum og ákvörðunum.

Gildi skipulagningar liggur í því að skapa jafnvægi milli hagfræðilegra, félagslegra og umhverfislegra þátta, stuðla að sjálfbærri þróun og auka forsendur fyrir upplýsta ákvörðunartöku. Hún er háð lagakerfi og stefnu sveitarfélaga og ríkisins, og dreifir ábyrgð á framkvæmd og endurmati.