Restorasyonu

Restorasyonu, bozulmuş veya tarihsel değer taşıyan eserlerin özgün özelliklerini koruyarak yeniden işlevlendirilmesini ve görünümlerinin okunabilirliğinin artırılmasını hedefleyen bir alandır. Eserin yapısal bütünlüğünü güvence altına alıp kültürel değerini gelecek kuşaklara aktarmayı amaçlar. Restorasyon, conservasyon ile onarım arasındaki farkları gözetir: konservasyon minimal müdahale ile mevcut durumu korur; restorasyon ise eksik veya bozulmuş öğelerin yeniden düzenlenmesini ve tarihsel okumayı güçlendirmeyi içerir. Çoğu projede mimarlık, malzeme bilimi, kimya, tarih ve arkeoloji gibi disiplinler arası iş birliği gerekir.

Başlıca alanlar mimari-restorasyon, sanat eserleri (fresk, tablo, heykel), mobilya ve ahşap obje restorasyonu ile arkeolojik buluntuların konservasyonudur. Her proje durum tespit ve belgeleme ile başlar; analizler yapılır; elde edilen bulgulara göre müdahale stratejisi belirlenir. Orijinal malzeme korunur; gerektiğinde uyumlu yeni malzemeler kullanılır ve müdahaleler işaretlenerek ileride geri dönüş imkanı sağlanır.

Etik ve uluslararası ilkeler, restorasyon pratiğinin temelini oluşturur. Müdahalenin sınırlı ve geri dönüştürülebilir olması, belgelemenin ayrıntılı yapılması ve müdahalenin orijinalin okunabilirliğini bozmaması beklenir.

Tarihçe ve düzenlemeler: Modern restorasyon düşüncesi 20. yüzyılda kurumsal ilkelerle şekillendi. Venice Charter gibi belgeler, korumanın bilimsel temellere dayanmasını ve tarihsel katmanın okunabilirliğini korumasını öne çıkarır. Türkiye’de restorasyon çalışmaları, kamu kurumları, üniversiteler ve uzmanlardan oluşan iş birlikleriyle yürütülür.