Greiðsluferlar

Greiðsluferlar lýsa röð aðgerða sem greiðsla gengur í gegnum frá upphafi til loka uppgjörs. Þeir ná til greiðanda, greiðsluaðila (venjulega banka hans/hennar), kaupanda eða greiðsluaðila fyrirtækis, milliliða og uppgjörskerfa. Markmið þeirra er að flytja pening milli aðila á öruggan, skilvirkan og endingargóðan hátt.

Helstu stig greiðsluferla eru: upphaf greiðslu (skipun frá greiðanda eða greiðsluaðila), auðkenning og heimild, vinnsla og flutning greiðsluupplýsinga, uppgjör (clearing) þar sem skuldir eru samræmd, uppgjör (settlement) þar sem peningurinn er færður milli bankakerfa, og rekning/samræming (reconciliation) til að tryggja samræmi í bókhaldinu.

Greiðsluferlar nýta margvíslegar greiðsluleiðir, þar með taldar kortagreiðslur, bankauppgjör (bank transfers), innheimtu (direct debits), farsíma- og netgreiðslur og rafræn veski. Sum kerfi reka rauntíma greiðslur, en aðrir ganga í gegnum hópa (batch).

Stöðlun og reglur: alþjóðlegir staðlar eins og ISO 20022 eru notaðir til skilaboða milli kerfa; ISO 8583 er enn notaður í eldri kerfum. Öryggi og persónuvernd eru mikilvæg viðfangsefni; mörg lönd hafa skylt að nota sterka auðkenningu og forðast misnotkun. Í Íslandi starfar Seðlabankinn og Fjármálaeftirlitið (FME) með greiðsluinnviðum og regluverk.

Ný þróun: rauntíma greiðslur eru að verða algengar, opið bankakerfi (open banking) eykur aðgengi að greiðslugögnum og ný skref í tokenization bætir öryggi.