Breytileiki

Breytileiki er hugtak sem lýsir mismun milli einstaklinga, hópa eða mælinga. Í líffræði og gagnavísindum vísar breytileiki til mismunandi gilda eiginleika sem hægt er að mæla, til dæmis erfðabundin breytileiki, líffræðilegar breytur eða einkenni í gagnasöfnum. Breytileiki er grundvallarforsenda þróunar og aðlögunar, því stofnar með meiri breytileika hafa oft fleiri möguleika til að bregðast við breytingum í umhverfi.

Helstu uppsprettur breytileika eru: genatengdur breytileiki sem byggist á arflegri fjölbreytni, þar sem mismunandi genasamsætur og stökkbreytingar leiða til mismunandi einkenna; umhverfisbreytileiki sem stafar af næringu, loftslagi, áreiti eða öðrum aðstæðum; og samsömunarbreytileiki milli gena og umhverfis sem leiðir til mismuna eftir aðstæðum.

Mælingar á breytileika notast oft við dreifni og staðalfrávik til að mæla hversu mikið gildi einhvers eiginleika breytist innan hóps. Breytileiki hefur mikilvægt hlutverk í verndun, landbúnaði og læknisfræði: hann stýrir ákvörðunum um varðveislu genetísks birgðar, þróun nýrra afurða og sértækra meðferða sem taka mið af einstaklingsmun.