orkukostnað

Orkukostnaður er heildarkostnaður sem heimili, fyrirtæki eða aðrir neytendur greiða fyrir raforku. Hann samanstendur af orkukostnaði sjálfum sem er verð fyrir notkunna raforku per kilowattstund (kWh) og af fjölda tilheyrandi gjalda og þjónusta sem tengjast flutningi, dreifingu og rekstri orkukerfisins. Helstu fyrirkomulag gjalda er mismunandi eftir landi og orkukerfi, en í mörgum kerfum inniheldur kostnaðurinn einnig net- og dreifingargjöld, kerfisþjónustu, innheimtu-, flokkunar- og aðgangsgjöld. Auk þess geta komið fram skattleikir og sértæk gjöld sem tengjast orkuframleiðslu, framleiðsluöryggi eða umhverfismálum.

Breytingar á orkukostnaði byggjast oft á verðlagi á mörkuðum fyrir raforku, verðbreytingum á orkuorði, veðurástandi og framleiðsluhátta. Aukin eftirspurn eða takmarkanir í framleiðslu geta valdið hækkuðum kWh-verði, en samdráttur í eftirspurn eða meiri framboð geta leitt til lækkana. Nettókostnaður og dreifingar- og tengd gjöld standa oft stöðugri en orkukostnaðurinn sjálfur og geta haft verulegan áhrif á heildarútgjöld neytenda.

Tilgangur orkukostnaðar er að endurspegla raunverulegar kostnaðar- og rekstrarskostir orkuframleiðslu og dreifingar. Áætlanir um orkunotkun og nýtingu tækni, t.d. orkusparnaðar og endurnýjanlegrar orku, geta dregið úr kostnaði til lengri tíma. Orkukostnaður er því lykilatriði í fjármálum heimila og fyrirtækja og í stefnumótun um orkunýtingu og orkunyttri hagstjórn.