Izotopowe

Izotopowe odnosi się do wszystkiego, co wiąże się z izotopami, czyli odmianami chemicznego pierwiastka różniącymi się liczbą neutronów, a tym samym masą atomową, lecz mającymi tę samą liczbę protonów. W naturze występuje wiele izotopów każdego pierwiastka; część z nich jest stabilna, inne są radioaktywne i ulegają rozpadowi z charakterystycznymi czasami połowicznego rozpadu. Izotopy mają różne właściwości fizyczne i chemiczne, co pozwala je odróżniać w analizach.

Izotopy dzieli się na stabilne i radiologiczne (radioizotopy). Stabilne izotopy są szeroko wykorzystywane jako znaczniki w badaniach chemicznych, biologicznych i środowiskowych, umożliwiają śledzenie przepływów i reakcji bez zmiany chemicznej natury próbki. Radioizotopy znajdują zastosowanie w medycynie, diagnostyce i terapii, a także w przemyśle i badaniach naukowych, na przykład jako źródła promieniowania do obrazowania, terapii celowanej czy oznaczania procesów w środowisku.

Zastosowania izotopowe obejmują datowanie radiometryczne (np. radiowęglowe do wieku organicznych próbek, datowanie izotopowe w geologii), śledzenie przebiegu metabolizmu i hydrologii, diagnostykę medyczną (pozytronowa tomografia PET i inne techniki używające znakowanych cząsteczek) oraz analitykę chemiczną i ochronę środowiska. Techniki analityczne, takie jak spektrometria masowa i izotopowa, umożliwiają precyzyjne określanie stosunków izotopowych i identyfikację źródeł materiałów. Izotopowe metody wymagają odpowiednich środków bezpieczeństwa ze względu na właściwości radioaktywne niektórych izotopów.