winstmaximalisatie

Winstmaximalisatie is het economische doel waarbij een onderneming haar winst zo groot mogelijk probeert te maken door de productieomvang en, indien van toepassing, de prijs te kiezen. De winst wordt gedefinieerd als de nettowinst: totale opbrengsten minus totale kosten, waarbij zowel expliciete kosten als impliciete kosten van kapitaal en tijd worden meegerekend. In de toegepaste bedrijfskunde wordt vaak aangenomen dat bedrijven handelen vanuit de bedoeling om de winst te maximaliseren, onder beperkingen op middelen en concurrentie.

De standaardaanpak voor winstmaximalisatie stelt dat een bedrijf de productie kiest die de marginale winst maximaliseert, wat neerkomt op het principe MR = MC (marginale opbrengsten gelijk aan marginale kosten). In volkomen concurrentie is de prijs gelijk aan de marginale kosten, waardoor P = MC. Bij monopolistische of oligopolistische markten ligt MR anders dan de prijs en geldt nog steeds MR = MC als voorwaarde voor maximale winst, maar de prijs kan hoger liggen dan MC.

Korte termijn versus lange termijn: op de korte termijn bestaan vaste kosten en kan een bedrijf winst maken of verlies lijden; op de lange termijn treden toetreding en uittreding op totdat economische winst normaal gesproken verdwijnt in een evenwicht. Winstmaximalisatie levert vaak inzichten over efficiëntie, zoals allocatieve efficiëntie (P = MC) en productie-efficiëntie (producing at minimum ATC) onder bepaalde aannames, maar dit is afhankelijk van marktvorm en kostenstructuur.

Beperkingen en kritiek: winstmaximalisatie is een vereenvoudigd doel; bedrijven kunnen ook andere doelstellingen nastreven zoals groei, marktaandeel of risicobeperking. Daarnaast bestaan er prikkels en informatie- asymmetrie (principal-agent probleem) en mogelijk schadelijke externe effecten. Regulering, maatschappelijke verantwoordelijkheid en langetermijnhorizon kunnen de winstuitkomsten beïnvloeden.