waterafstroming

Waterafstroming is het proces waardoor water zich verplaatst van een gebied of watersysteem naar buiten toe. In de hydrologie beschrijft het de netto afvoer van water uit een bekken, polder of ondergronds systeem naar downstream waterlichamen zoals rivieren, meren of de zee. Het begrip ligt aan de basis van de waterbalans en wordt gebruikt bij het beheer van zoetwater, landbouw, infrastructuur en overstromingsrisico’s.

Er zijn verschillende vormen van waterafstroming. Oppervlakkige afstroming (oppervlakteafvoer) treedt op wanneer regenwater over het landoppervlak afstroomt naar sloten en rivieren. Grondwaterafstroming is de uitstroming van water uit de ondergrond naar waterlopen, meren of zeeën. In polder- en kustgebieden kan afvoer bovendien mede plaatsvinden via gemengde processen van drainage, pompen en natuurlijke outlets naar grotere waterlopen.

Metingen en modellering van waterafstroming richten zich op de afvoer, doorgaans uitgedrukt in Q, de stroomsterkte (bijv. m3/s) bij een meetpunt. Observaties bestaan uit waterstanden, debieten en doorlatendheidskenmerken van de bodem. Hydrologische modellen combineren neerslag, verdamping, bodeminfiltratie en transpiratie om de afvoer te simuleren en scenario’s voor veranderende omstandigheden te evalueren.

Belangrijke toepassingen zijn waterbeheer en ruimtelijke ordening, dredging en dijkbescherming, irrigatieplanning, en droogte- en overstromingsrisicobeoordelingen. In Nederland speelt waterafstroming een centrale rol door het polderbeheer, rivierafvoer en kustbescherming, waarbij zowel natuurlijke processen als artificiële infrastructuur bepalen hoeveel water afstroomt.

Zie ook: hydrologie, waterbalans, afvoer (discharge), drainage.