vouwdelen

Vouwdelen zijn onderdelen of samenstellingen die zodanig zijn ontworpen dat ze kunnen vouwen of inklappen langs vooraf bepaalde vouwlijnen, scharnieren of flexibele verbindingen. Het belangrijkste doel is vaak om de vorm of het gewicht van een object aan te passen voor opslag, transport of variabele functionaliteit. De term wordt in diverse vakgebieden gebruikt, waaronder productontwerp, bouwkunde en mechanische engineering.

Er bestaan verschillende mechanismen voor vouwdelen. Scharniergebaseerde vouwdelen hebben discrete posities waarin onderdelen open of gesloten blijven. Vouwbare panelen of vouwframes bestaan uit verbonden vlakke delen die samenklappen als een accordion of klapwerk. Living hinges maken gebruik van een dunne, flexibele laag materiaal die buiging mogelijk maakt zonder afzonderlijke scharnieren. In sommige systemen kunnen uitschuifbare of telescopische delen gecombineerd worden met vouwmechanismen voor extra compactheid.

Toepassingen variëren van klaptafels en vouwbare meubels tot flexibele schermen en scheidingswanden in interieurontwerp. Buitenhuis gebruikt men vouwbare constructies voor tijdelijke huisvesting, tenten en shelters; in de industrie en technologie vindt men deployable structuren in ruimtevaart en defensie, en in consumenten elektronica komen vouwmechanismen voor in foldable smartphones en laptops.

Ontwerpkeuzes omvatten materiaalkeuze (metaal, kunststof, glasfiber), buigbelasting en vermoeidheid, slijtage aan scharnieren, afdichtingen en waterdichtheid, tolerantie en speling, en onderhoudsbehoefte. Tests met cyclische belasting simuleren levensduur en veiligheid. Slechte gekozen vouwlijnen kunnen leiden tot scheuren, vervorming of verlies van functionaliteit.