voedselzoekgedrag

Voedselzoekgedrag is het gedrag van organismen bij het opsporen, identificeren en verwerven van voedsel. Het omvat alle stappen van detectie tot consumptie en valt onder de disciplines ethologie en ecologie. De aard van het voedselzoekgedrag wordt bepaald door de energetische kosten van zoeken en vangen, de baten van voedsel, en externe factoren zoals predatierisico, competitiestructuur en de ruimtelijke verdeling van voedselbronnen.

Organismen passen uiteenlopende zoekstrategieën toe afhankelijk van voerbron en omgeving. Zoekpatronen variëren van willekeurig of gereflecteerde wandelingen tot systematische verkenning en gebiedsgebonden zoeken. Zintuigen zoals geur, zicht en gehoor leveren cues; leren en geheugen verbeteren door ervaring de nauwkeurigheid en snelheid van het zoeken. In omgevingen met gefragmenteerde hulpbronnen wordt voedsel vaak in patches gevonden; dieren evalueren voortdurend de opbrengst van een patch en bepalen wanneer het zinloos wordt verder te zoeken (marginal value theorem). Gedrag kan risk-avers of risk-prone zijn, afhankelijk van bedreiging door predatoren terwijl men voedsel zoekt.

Verschillende organismen hebben kenmerkende strategieën: roofdieren kunnen jagen via achtervolging of wachten (ambush); herbivoren selecteren planten op basis van voedingswaarde en beschikbaarheid; generalisten bestrijken een breed scala aan bronnen, terwijl specialisten zich op één type voedsel richten. Voedselzoekgedrag kan ook sociaal zijn, zoals groepsjacht of gezamenlijke detectie, en bij mensen wordt het beïnvloed door cultuur, technologie en sociale normen. Bestudering van voedselzoekgedrag levert inzichten op voor ecologie, conservatie, plaagbeheersing en het ontwerp van habitats en voedselvoorzieningssystemen.