vochttoediening

Vochttoediening is het medisch toedienen van vloeistoffen aan een patiënt met als doel de vochtbalans te herstellen of te behouden. Het kan uitdroging voorkomen, de bloedcirculatie en weefselperfusie verbeteren en elektrolytenbalans ondersteunen. De behoefte aan vocht en de methode van toediening worden bepaald door de aard van de klachten, de stofwisseling en de algehele gezondheid van de patiënt.

Routes en vormen van vochttoediening variëren. Orale vochtinname is vaak de eerste keuze bij milde uitdroging of bij patiënten die zelfstandig kunnen drinken. Enterale toediening via een neus-maagsonde of andere sonde kan worden gebruikt bij beperkte orale inname zolang het geconsumeerde volume en de voedingstoestand dit toelaten. Parenterale vochttoediening gebeurt doorgaans via intraveneuze infusie wanneer orale of enterale toediening niet mogelijk is, bijvoorbeeld bij coma, misselijkheid of ernstige dehydratie; subcutane toediening is in sommige settings ook mogelijk.

Typen vocht die worden toegediend, zijn onder meer crystalloïden zoals natriumchloride 0,9% en Ringer-lactaat, en gebalanceerde oplossingen zoals Plasma-Lyte. Coloïden komen minder vaak voor. De keuze hangt af van het klinische beeld en mogelijke elektrolytstoornissen. Doorgaans worden isotone oplossingen gebruikt voor volumedeficit en onderhoud, waarbij rekening wordt gehouden met hyponatriëmie, hypernatriëmie en andere elektrolytenstoornissen.

Monitoring en veiligheid spelen een grote rol. Vochtinname en -uitstroom worden gemeten, gewicht en vitale functies worden gevolgd, en regelmatige bloedonderzoeken controleren natrium, kalium, nierfunctie en zuur-base status. Complicaties omvatten vochtoverschot, hyponatriëmie of hypernatriëmie, en infusie-gerelateerde problemen zoals phlebitis of infectie. Bij kwetsbare groepen, zoals kinderen en ouderen, vereist vochttoediening zorgvuldige afstemming en monitoring.