vingerbewegingen

Vingerbewegingen verwijzen naar de bewegingen van de vingers en duim die nodig zijn voor grijpen en manipuleren. De belangrijkste gewrichten zijn de proximale interfalangeale (PIP) en distale interfalangeale (DIP) in elke vinger, en het metacarpofalangeale (MCP) gewricht aan de basis. Bij de duim speelt het carpometacarpale (CMC) gewricht een sleutelrol, in samenwerking met de MCP en de IP-gewrichten. Deze bewegingen worden gecoördineerd door zowel extrinsieke spieren uit de onderarm als intrinsieke handspieren, ondersteund door proprioceptieve en cutane feedback.

De belangrijkste bewegingen zijn flexie (buigen) en extensie (strekken) van de MCP, PIP en DIP. Abductie en adductie vinden vooral plaats bij de MCP-gewrichten; de duim voert oppositie uit, waarmee hij contact maakt met de andere vingertoppen. Bij dagelijks handelen komen grijpen en fijne manipulatietaken voor, zoals pinch grip (duim tegen wijs- of middelvinger) en power grip (omslag rond een object).

Extrinsieke spieren uit de onderarm (bijv. flexor digitorum superficialis/profundus, flexor pollicis longus, extensoren) leveren de bewegingen, terwijl intrinsics (thenar en hypothenar spieren, interossei, lumbricals) precisie, stabiliteit en de fijne ab-/adductie geven. Proprioceptie en sensorische feedback uit huid en pezen sturen coördinatie en leerprocessen. De motoriek wordt gereguleerd door de motorische cortex, input uit de basale ganglia en de cerebellum.

Storingen in vingerbewegingen kunnen de functionele grip beperken. Letsel aan zenuwen (bijv. mediane, ulnaire of radiale) of aandoeningen zoals trigger finger en Dupuytren-contractuur kunnen bewegingen belemmeren. Klinisch en in onderzoek worden vingermogelijkheden beoordeeld met spierkracht en grijpmacht, evenals kinematische analyses en goniometrie.