vertrouwelijkheidsrisico

Vertrouwelijkheidsrisico is het potentieel dat gevoelige informatie op ongepaste wijze wordt blootgelegd aan onbevoegden of anderszins wordt misbruikt. Het begrip maakt deel uit van informatiebeveiliging en privacybescherming en kan ontstaan bij zowel organisatorische als technische tekortkomingen.

Oorzaken omvatten menselijke fouten (per ongeluk delen van documenten, foutieve verzendopties), insider threats, zwakke toegangscontroles, verlies of diefstal van apparaten, phishing en social engineering, en verkeerde configuraties van systemen of cloudopslag waardoor gegevens toegankelijk worden voor derden.

De gevolgen van vertrouwelijkheidsverlies kunnen variëren van reputatieschade en verstoring van vertrouwen tot juridische en financiële consequenties, zoals boetes onder de AVG/GDPR, kosten voor herstel en herstelwerkzaamheden, en verlies van concurrentiepositie.

Effectieve beheersing vereist een risk-based aanpak: gegevensclassificatie en labeling, streng toegangsbeheer (principe van minste privilege), versleuteling van data in rust én tijdens verzending, regelmatige monitoring en logging, en een incidentrespons- en meldplichtprogramma. Training, awareness en security by design zijn essentieel. Ook due diligence bij leveranciers en verwerkersovereenkomsten helpen vertrouwen beschermen; een DPIA kan nodig zijn bij verwerking van gevoelige categorieën.

Binnen de Europese en Nederlandse context vallen vertrouwelijkheidsrisico onder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG/GDPR) en aanvullende nationale regelgeving. Organisaties kunnen verantwoordelijkheden definiëren via functies zoals een functionaris voor gegevensbescherming (DPO), beleid en procedures, en duidelijke afspraken met verwerkers.