verontschuldigende

Verontschuldigende is een bijvoeglijk naamwoord afgeleid van het werkwoord verontschuldigen. Het betekent ‘apologiserend’ of ‘met excuses’ en beschrijft een handeling, houding of toon die excuses uitdrukt. Als deelwoord kan het zowel attributief als predicatief gebruikt worden, bijvoorbeeld in verontschuldigende glimlach of hij sprak verontschuldigend.

De tegenwoordige vorm van het werkwoord verontschuldigen is verontschuldigend, dat vaak als bijwoord wordt toegepast, zoals in “hij sprak verontschuldigend.” Een veelvoorkomend zelfstandig naamwoord is verontschuldiging, de handeling van het excuses maken. De relatie tussen deze vormen geeft aan hoe een fout erkend of betreurd wordt in communicatie.

Gebruik en nuance: verontschuldigende uitingen worden gebruikt om aan anderen begrip en vergeving te vragen of om een fout te verzachten. De term kan zowel formeel als informeel voorkomen, afhankelijk van de context en de mate van beleefdheid die men wil tonen. In schrijftaal kan verontschuldigende toon een zekere hoffelijkheid of spaarzaamheid in excuses aangeven.

Zie ook: verontschuldiging, verontschuldigend, excuseren. Deze woorden vormen een familie die samenhangt met het erkennen van fouten en het onderhouden van sociale verhoudingen door middel van excuses.