vergelijkingswoorden

Vergelijkingswoorden zijn woorden of woordgroepen die in het Nederlands worden gebruikt om twee elementen in een zin met elkaar te vergelijken. Ze geven aan in welke mate iets overeenkomt, verschilt of op iets anders lijkt. De belangrijkste soorten zijn vergelijkingen van gelijkheid, van ongelijkheid en vergelijkingen die een algemene gelijkenis of overeenkomst aanduiden.

Vergelijkingen van gelijkheid komen vaak voor in vormen als zo..., als, net zo..., als en even... als, meestal met de bijwoorden zo, net of even. Voorbeelden: “Zij is zo slim als haar moeder.”, “Het programma is net zo druk als gisteren.”, “Hij werkt evenveel uren als ik.” Ook uitdrukkingen als zoveel als en evenveel als worden gebruikt: “Er zijn zoveel mensen als jij.” en “Hij heeft evenveel geld als ik.” Daarnaast bestaan er constructies met zoals om een gelijkenis aan te geven: “Zoals hij praat, zo doet hij het ook.”

Vergelijkingen van ongelijkheid gebruiken vaak dan of de termen meer/ minder/ groter/ kleiner + dan: “Zij is groter dan ik.”, “Deze auto is sneller dan die.”, “Het kost meer dan tien euro.” Hiermee geef je verschil in maat, hoeveelheid of kwaliteit aan.

Verder kunnen vergelijkingswoorden ook zelfstandiger een overeenkomst aanduiden, bijvoorbeeld met zoals, alsof, of door verbindingswoorden als zowel... als en evenals: “Zij werkt zowel in de stad als op het platteland.” “Evenals haar zus houdt zij van lezen.”

Zie ook: grammaticaal begrip van vergelijking, vergelijkingszin.