veelvoorkomendheid

Veelvoorkomendheid, in de epidemiologie vaak prevalentie genoemd, is het aandeel personen in een populatie dat op een bepaald moment een bepaalde aandoening of kenmerk heeft. Het geeft een momentopname van de ziektebelasting en verschilt van incidentie, dat het aantal nieuwe gevallen over een periode meet. Veelvoorkomendheid kan daardoor inzicht geven in hoe wijdverspreid een probleem is en welke zorg en middelen nodig zijn.

Er bestaan verschillende typen: puntprevalentie (op een specifiek moment), periodeprevalentie (tijdens een bepaald tijdsinterval) en levensprevalentie (tot nu toe in iemands leven). De puntprevalentie wordt berekend als het aantal mensen met de aandoening op die dag gedeeld door het totaal aantal mensen in de populatie op die dag. Periodieke varianten houden rekening met alle gevallen die gedurende het interval aanwezig waren. Metingen komen uit populatieonderzoeken, gezondheidsenquêtes en medische registraties. Beperkingen zijn onder meer variatie in definities, meetfouten, bias, non-respons en migratie die de schatting kunnen beïnvloeden.

Gebruik en interpretatie: veelvoorkomendheid is essentieel voor het inschatten van de ziektebelasting, planning van zorg en middelen, en vergelijking tussen bevolkingsgroepen of tijdsperioden. Prevalentie wordt beïnvloed door factoren zoals de duur van de aandoening, sterfte, herstel en veranderingen in behandeling. Voor eerlijke vergelijkingen worden vaak leeftijdsgestandaardiseerde prevalenties berekend of gerapporteerd. Zo draagt veelvoorkomendheid bij aan beleidsvorming, risicobeoordeling en evaluatie van preventie- en behandelprogramma’s.