Home

uitstrijkje

Een uitstrijkje, in het Nederlands ook wel uitstrijkje genoemd, is een medisch diagnostisch onderzoek waarbij cellen van een slijmvlies worden verzameld en microscopisch onderzocht. In de praktijk verwijst men vooral naar het baarmoederhalsuitstrijkje (Pap- of baarmoederhalsuitstrijkje), maar de term kan ook slaan op uitstrijkjes van andere slijmvliezen of op bloeduitstrijkjes in laboratoriumdiagnostiek.

Uitvoering: tijdens een gynecologisch onderzoek wordt de cervix zichtbaar gemaakt met een speculum; cellen worden verzameld

Doel en interpretatie: het doel is screening op cervicale kanker en precancereuze afwijkingen, maar ook op

Vervolg en behandeling: bij een abnormale uitslag volgt meestal nader onderzoek, doorgaans een colposcopie met biopsie

Voordelen en beperkingen: een uitstrijkje is relatief eenvoudig en weinig invasief, en kan vroegtijdige afwijkingen opsporen.

met
een
borstel,
spatel
of
wattenstokje
en
vervolgens
op
een
glasplaatje
gesmeerd
of
in
een
vloeistof
opgelost
voor
later
onderzoek
(liquid-based
cytology).
De
methode
kan
conventioneel
zijn
of
via
vloeibare
cytologie.
In
veel
screeningprogramma’s
wordt
naast
cytologie
ook
HPV‑testen
uitgevoerd
(co-testing)
bij
bepaalde
leeftijdsgroepen.
ontstekingen
of
infecties
zoals
HPV,
chlamydia
of
schimmelinfecties.
Resultaten
worden
vaak
ingedeeld
volgens
systemen
zoals
de
Bethesda-system
of
lokale
protocollen.
Veelvoorkomende
categorieën
zijn
negatief,
of
afwijkingen
variërend
van
ASC-US
tot
HSIL;
bij
verdenking
op
HPV
kan
aanvullende
testing
volgen.
of
aanvullende
HPV‑testing.
De
exacte
follow-up
hangt
af
van
leeftijd,
risicoprofi
AB
en
de
aard
van
de
afwijking.
In
screeningprogramma’s
bepaalt
het
resultaat
de
gewenste
vervolgafspraken
en
intervallen.
Nadelen
zijn
onder
meer
het
risico
op
een
fout-negatief
resultaat
en
afhankelijkheid
van
de
uitvoering
en
de
ervaring
van
de
laboratoriumanalysts.