uitmakend

Uitmakend is een bijvoeglijk naamwoord en het gerundium van het werkwoord uitmaken. Het wordt gebruikt om aan te geven dat iets deel uitmaakt van een geheel of dat iets bepalend is voor de rest. In de betekenis constituerend verwijst uitmakend naar onderdelen of factoren die een geheel vormen, bijvoorbeeld: de uitmakende factoren van het plan, de uitmakende elementen van de begroting. In een bredere betekenis kan het betekenen dat iets beslissend of doorslaggevend is voor een uitkomst, zoals bij de uitmakende factoren bij de verkoopcijfers (synoniem: bepalende factoren).

Het werkwoord uitmaken heeft daarnaast de aparte betekenis ‘het maakt uit’, wat aangeeft dat iets belangrijk of relevant is. Die betekenis ligt doorgaans niet in de vorm uitmakend, maar in de constructie met het werkwoord uitmaken; in formele of academische contexten komt wel de combinatie uitmakende factoren of uitmakende onderdelen voor, om aan te geven wat precies de bepalende onderdelen zijn.

Gebruik en stijl: uitmakend komt vooral voor in formele, analytische teksten en woordenschat die te maken heeft met analyse van samenstellingen, factoren of componenten. Synoniemen zijn bepalend, beslissend, determinerend, constitutief en cruciaal. Het kan worden toegepast op zowel factoren als onderdelen en elementen die samen iets vormen of beïnvloeden.

Zie ook: uitmaken; determinanten; bepalende factoren. Voorbeelden: “De uitmakende factoren van de economische groei zijn investeringen en export.” “Deze uitmakende delen vormen samen het totale product.”