toezichtorganen

Toezichtorganen zijn organen binnen organisaties die belast zijn met het toezicht op het bestuur en de gang van zaken. Ze komen voor in zowel profit- als non-profitorganisaties, zoals vennootschappen, stichtingen en verenigingen. In Nederland en België worden doorgaans gesproken van een raad van toezicht of een raad van commissarissen, afhankelijk van de juridische structuur. Hun kernfunctie is het waarborgen van verantwoord bestuur en naleving van wetten, en het beschermen van de belangen van stakeholders.

Belangrijkste taken zijn onder meer: toezicht op strategie en risicobeheer; controle van de financiële verslaggeving en interne controles; benoemen en ontslaan van het bestuur (indien van toepassing); vaststellen van beloningsbeleid; toezien op compliance en integriteit; aanstellen, controleren en adviseren van externe auditors; goedkeuren van beleidskaders en begrotingen.

Samenstelling: meestal niet-uitvoerende, vaak onafhankelijke leden. Soms vertegenwoordigers van aandeelhouders, werknemers of andere stakeholders. Veel toezichtorganen vormen commissies zoals audit, remuneratie en risico om specifieke onderwerpen te verdiepen. Leden hebben zittingstermijnen en kunnen herbenoemd worden volgens statuten.

Relatie tot andere organen: in een eenlaagse governance staat toezicht naast het bestuur; in een tweeledige structuur is er een scheiding tussen raad van toezicht en raad van bestuur. Toezichtorganen zijn verantwoording verschuldigd aan de algemene vergadering, en opereren binnen de toepasselijke wet- en regelgeving en governance codes.

Toezichtorganen dragen bij aan accountability, transparantie en duurzame besluitvorming in diverse instellingen.

---