standaardiseer

Standaardiseren is het proces waarbij ontwikkelingen, producten, processen of diensten worden vastgelegd volgens overeengekomen normen en specificaties. Het doel is interoperabiliteit, veiligheid, kwaliteit en efficiëntie, zodat partijen gemakkelijker kunnen samenwerken en handel mogelijk wordt over grenzen heen. Een standaard beschrijft eigenschappen zoals afmetingen, prestaties, testmethoden of randvoorwaarden en kan slaan op materialen, processen of ontwerprichtlijnen.

Standaarden kunnen normatief of informatief zijn. Normatieve normen beschrijven bindende eisen of aanbevelingen binnen een context, terwijl informatieve normen richtlijnen bieden zonder bindende regels. Het standaardiseringswerk vindt vaak plaats via nationale en internationale organisaties en steekt vele disciplines aan, van industrie tot technologie en dienstverlening.

Voorbeelden van belangrijke spelers zijn ISO (International Organization for Standardization), IEC (International Electrotechnical Commission) en hun Europese zusterorganisaties zoals CEN, naast nationale instituten zoals NEN in Nederland. Concerndocumenten zoals ISO 9001 voor kwaliteitsmanagement of EN-voorschriften voor veiligheid dienen vaak als basis voor certificering en conformiteitsbeoordeling.

Voordelen van standaardiseren omvatten betere interoperabiliteit, lagere kosten door hergebruik, toegang tot markten en verhoogde veiligheid en kwaliteit. Nadelen kunnen bestaan uit trage besluitvorming, een mogelijk belemmerende werking op innovatie en afhankelijkheid van grote normenontwikkelaars. Een evenwichtige aanpak streeft naar uniforme waarborging zonder onnodige remming van vernieuwing.

Zie ook: norm, normering, kwaliteitsmanagement, certificering, conformiteit.