sleutelprestatieindicatoren

Sleutelprestatieindicatoren (KPI's) zijn meetbare waarden die aangeven in hoeverre een organisatie haar strategische en operationele doelen bereikt. Ze richten zich op kritieke succesfactoren en vormen een middel om prestaties te meten, sturen en verantwoording af te leggen.

Kenmerken van KPI's zijn onder meer afstemming op de strategie, en volgens SMART-principes: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel (of Aanvaardbaar), Realistisch en Tijdsgebonden. KPI's moeten actierichtbaar, vergelijkbaar en tijdig gerapporteerd zijn.

Soorten KPI's variëren: leading indicators (voorspellend, bijvoorbeeld aantal geplande onderhoudsbeurten), lagging indicators (terugkoppeling achteraf, zoals omzet). Ze kunnen financieel of niet-financieel zijn en aangeven input, doorlooptijd of uitkomst.

Implementatie omvat selecteren van KPI's die strategische doelen afdekken, afstemmen met belanghebbenden, en zorgen voor betrouwbare data uit toegankelijke bronnen. Bepaal rapportagefrequentie, definieer doelstellingen en drempels, en voorkom vanity metrics door concreet gedrag te stimuleren.

Veelvoorkomende KPI's zijn bijvoorbeeld Overall Equipment Effectiveness (OEE) in productie, omzetgroei, klanttevredenheid (bijv. NPS), leveringstijd, kosten per eenheid en verloop onder personeel.

Voordelen zijn duidelijke richting, betere prioriteiten, en vroegtijdige signalering van afwijkingen. Beperkingen omvatten afhankelijkheid van dataprecisie, risk van misinterpretatie, en de dreiging van overmatige focus op cijfers ten koste van kwaliteit.

Effectief gebruik van KPI's vereist koppeling aan concrete verbeteracties, regelmatige evaluatie en een cultuur van leren. KPI's ondersteunen besluitvorming wanneer ze samen met context en actiegericht management worden toegepast.