salpeterzouten

Salpeterzouten zijn zouten die het nitraat-ion NO3- bevatten, gebonden aan een positief ion zoals natrium, kalium, ammonium, calcium of magnesium. Voorbeelden: natriumnitraat (NaNO3), kaliumnitraat (KNO3), ammoniumnitraat ((NH4)NO3), calcium(nitraat) Ca(NO3)2 en magnesium(nitraat) Mg(NO3)2.

Eigenschappen: ze komen doorgaans voor als witte kristallen en zijn over het algemeen goed oplosbaar in water; ze fungeren als sterke oxidatoren. Bij verhitting ontleden ze en ontstaan stikstofoxide en zuurstof. Sommige nitraten zijn hygroscopisch en trekken vocht uit de lucht aan; het exacte smeltpunt en kristalstructuur hangen af van het kation.

Toepassingen: de belangrijkste toepassing is als stikstofbron in kunstmest voor landbouwgewassen. Daarnaast dienen nitraten als oxidatoren in pyrotechnische en explosieve mengsels en hebben ze industriële toepassingen in onder meer glas- en metaalproductie en conserveringsprocessen. Ammoniumnitraat is een veelgebruikt kunstmestbestanddeel en wordt ook in bepaalde explosieve toepassingen aangewend.

Productie en bronnen: nitraten kunnen synthetisch worden gemaakt door neutralisatie van salpeterzuur met een passende base. Oorspronkelijk werden Chileense nitraatvelden gewonnen; tegenwoordig vindt productie vooral plaats via chemische routes die ammoniak en salpeterzuur omvatten.

Veiligheid en milieu: nitraten zijn krachtige oxidatoren en kunnen brandbare materialen laten ontbranden. Langdurige blootstelling aan nitraten in water kan eutrofiëring en gezondheidsrisico’s veroorzaken. Opslag vereist droge, koele omstandigheden en scheiding van brandbare materialen; vervoer en regelgeving rondom nitraten is streng.